به گزارش گروه علم و آموزش آژانس خبری کارآفرینان اقتصاد از اسپیس، یک چاله اسرارآمیز در کنار یک آتشفشان باستانی روی سیاره مریخ به تازگی شور و هیجانی ایجاد کرده است، زیرا می‌تواند افشاگر اطلاعاتی از زیر سطح سیاره سرخ باشد. این چاله که تنها چند متر عرض دارد و روز ۱۵ اوت ۲۰۲۲ (۲۴ مرداد ۱۴۰۱) توسط مدارگرد شناسایی مریخی سازمان «ناسا» تصویربرداری شد، آن زمان ۲۵۶ کیلومتر بالای سطح مریخ قرار داشت.

این چاله روی سطح مریخ تنها هم نیست بلکه یکی از چاله‌های زیادی است که در اطراف سه آتشفشان بزرگ در منطقه «تارسیس» مریخ قرار دارند. این چاله خاص روی یک جریان گدازه‌ای روی آتشفشان منسوخ شده «آرسیا مونس» پیدا شده و به نظر می‌رسد یک حفره (SHAFT) عمودی باشد. همین یک سوال ایجاد می‌کند: آیا این تنها چاله باریک است یا به یک غار بزرگتر منتهی می‌شود؟ یا اینکه می‌تواند یک لوله گدازه‌ای واقعا عمیق باشد که در گذشته های دور وقتی آتشفشان هنوز فعال بوده شکل گرفته است؟

چاله‌های روی مریخ بنا به دلایلی جالب و حائز اهمیت هستند. یکی اینکه می توانند پناهگاهی برای فضانوردان در آینده باشند؛ زیرا مریخ اتمسفر نازکی دارد و فاقد یک میدان مغناطیسی فراگیر است و نمی تواند در برابر پرتوهای فضایی محافظت کند.

این چاله‌ها همچنین می‌توانند از لحاظ زیست‌شناسی مهم باشند از این لحاظ که ممکن است در گذشته سرپناهی برای حیات در مریخ بوده باشند و شاید حتی اینگونه باشد که حیات میکروبی واقعا در مریخ وجود داشته باشد.

(زنجیره‌ای از چاله‌های بر روی مریخ)

دانشمندان امور فضا و سیارات همچنین زنجیره‌هایی از چاله‌ها را در پیرامون آتشفشان‌های مریخ مشاهده کرده‌اند که در واقع امتدادهای خطی از چند چاله هستند که ظاهرا در امتداد یک لوله گدازه‌ای شکل گرفته‌اند. اینکه این چاله‌ها چقدر عمیق هستند یک راز است و مشخص نیست آیا آنها به سمت یک غار بزرگ باز می شوند یا به یک چین خوردگی کوچک استوانه‌ای محدود هستند.

برخی تصاویر با نور خورشید در داخل چاله حاکی هستند که بعید است این چاله‌ها به غارهای بزرگی باز شوند.

(یک چاله بر روی کره ماه)

چاله‌ها همچنین ممکن است از طریق فشار گسل‌ها (tectonic stresses) ایجاد شوند. همچنین یک توضیح کمتر محتمل دیگر نیز این است که این چاله‌ها به جایی می‌روند که میلیاردها سال پیش رودخانه‌های زیرزمینی جریان داشته اند. ما در روی زمین هم پدیده مشابهی را شاهد هستیم که به آن کارست (karst) (خوردگی و انحلال توده‌سنگ‌های کربناته از قبیل آهک، سنگ گچ و دولومیت) گفته می شود. اگر در مریخ هم اینگونه باشد و این سیاره زمانی میزان حیات بوده باشد، آن ارگانیسم‌ها ممکن است در کارست‌ها پناه گرفته باشند.

اما فعلا همه اینها در حد گمانه‌زنی است و تنها زمانی به پاسخ مشخص خواهیم رسید که ماموریت‌ها آینده در مریخ برخی از این چاله‌ها را از نزدیک بررسی و کاوش کنند.